مقاله: تعریف نرم افزارهای سیستم
مقاله فناوری: نرم افزارهای سیستم مجموعه ای از برنامه ها و کدها هستند که برای مدیریت و کنترل سخت افزارهای یک سیستم کامپیوتری طراحی شده اند. این نرم افزارها مانند: رابط میان سخت افزار و نرم افزارهای کاربردی عمل می کنند و به کاربران و برنامه ها اجازه می دهند تا به طور مؤثر از منابع سخت افزاری استفاده کنند. هدف اصلی نرم افزارهای سیستم مدیریت و هماهنگی عملکردهای مختلف سیستم عامل و فراهم سازی ابزارهایی است که برای اجرای نرم افزارهای کاربردی لازم است.
در ادامه نقش نرم افزارها را در قسمت های مختلف کامپیوتر شرح داده ایم.
اجزای اصلی نرم افزارهای سیستم
نرم افزارهای سیستم شامل چندین جزء کلیدی هستند که هر یک نقش خاصی را ایفا می‌کند. این اجزا شامل موارد زیر می باشند:
سیستم عامل به عنوان مهم ترین نرم افزار سیستم، مسئول مدیریت تمام منابع سخت افزاری و نرم افزاری کامپیوتر است. ویندوز، لینوکس و macOS پر کاربردترین نوع سیستم عامل هایی هستند که طی این چند دهه توسط انسان ها در دستگاه های مختلف استفاده شده اند. همانطور که می دانید براساس نوع دستگاه، وظایفی برای سیستم عامل تعریف شده است.
درایورها (Drivers) : درایورها نرم افزارهایی هستند که به سیستم عامل اجازه می دهند تا با سخت افزارهای خاص تعامل کند.
مثال: درایور پرینتر به سیستم عامل اجازه می دهد تا با پرینتر ارتباط برقرار کند و فرمانی را برای چاپ ارسال کند.
نرم افزارهای سیستمی (Utility Software): این نرم افزارها وظایف خاصی را برای بهینه سازی و نگهداری سیستم انجام می دهند. به عنوان
مثال: نرم افزارهای ضد ویروس، ابزارهای تعمیر و نگهداری دیسک و نرم افزارهای پشتیبان گیری در این گروه قرار دارند.
عملکرد و وظایف نرم افزارهای سیستم
نرم افزارهای سیستم وظایف مختلفی را انجام می دهند که به بهبود عملکرد و کارایی سیستم کمک می‌کنند. از جمله این وظایف:
مدیریت حافظه: نرم افزارهای سیستم تحت مدیریت سیستم عامل، مسئول تخصیص و مدیریت حافظه هستند. آنها تعیین می کنند که هر فرآیند چه میزان حافظه را نیاز دارد و همچنین حافظه را به طور مؤثر مدیریت می‌کنند تا از بروز مشکلاتی مانند: کمبود حافظه جلوگیری شود.
مدیریت پردازش ها: سیستم عامل به کمک نرم افزارهای سیستم، مدیریت فرآیندها را انجام می دهد. این مدیریت شامل شروع، متوقف کردن و تغییر اولویت پردازش هاست. همچنین سیستم عامل تعیین می کند که هر فرآیند چه زمانی و به چه صورت منابع سخت افزاری را استفاده کند.
مدیریت دستگاه های ورودی و خروجی: نرم افزارهای سیستم به سیستم عامل اجازه می دهند که با دستگاه های ورودی و خروجی ارتباط برقرار کند. این ارتباط شامل خواندن داده ها از دستگاه های ورودی مانند: کیبورد و ماوس و ارسال داده ها به دستگاه های خروجی مثل: مانیتور و پرینتر است.
ایجاد رابط کاربری: نرم افزارهای سیستم مسئول ایجاد محیطی برای تعامل کاربر با سیستم هستند. این رابط می تواند به صورت متنی (Command-Line Interface) یا گرافیکی (Graphical User Interface) باشد.
انواع نرم افزارهای سیستم
نرم افزارهای سیستم به تشخیص خاصیت های آنها به چند دسته اصلی تقسیم می شوند:
سیستم عامل ها: همانطور که اشاره شد، سیستم عامل ها اساسنامه اصلی نرم افزارهای سیستم هستند.
مانند: شامل ویندوز، لینوکس، macOS و سایر نسخه ها می باشند.
درایورها: این نرم افزارها به سیستم عامل اجازه می دهند تا با سخت افزارها به طور مشخصی تعامل کنند.
مانند: درایورهای چاپگر، کارت گرافیک و سایر دستگاه های جانبی جزء این گروه هستند.
نرم افزارهای کاربردی: این نوع نرم افزارها معمولاً برای انجام وظایف خاص طراحی شده اند و می توانند به عنوان نرم افزارهای فرعی سیستم عامل عمل کنند.
مانند: نرم افزارهای مدیریتی و امنیتی در این دسته قرار می‌گیرند.
نرم افزارهای سیستمی: این دسته شامل ابزارهای مختلفی می شود که به بهبود عملکرد و کارایی سیستم کمک می‌کند.
مانند: نرم افزارهای پشتیبان گیری، تعمیر دیسک و نرم افزارهای مدیریت سیستم.
اهمیت نرم افزارهای سیستم
نرم افزارهای سیستم به عنوان قسمت های اساسی در هر کامپیوتر، نقش حیاتی در عملکرد و کارایی سیستم های کامپیوتری ایفا می‌کنند. به وسیله این نرم افزارها، کاربران می توانند از منابع سخت افزاری به بهترین نوع استفاده کنند و همچنین برنامه های کاربردی مختلف را اجرا کنند. تأثیر نرم افزارهای سیستم در حوزه های زیر قابل مشاهده است:
کارایی: نرم افزارهای سیستم با مدیریت منابع، کارایی سیستم را به حداکثر می رسانند.
پایداری: نرم افزارهای سیستم با جلوگیری از بروز خطاها و اشکالات در کارکرد سیستم، همچنین باعث پایداری آن می شوند.
امنیت: با مدیریت دسترسی به اطلاعات و منابع، نرم افزارهای سیستم نیز نقش مهمی در تأمین امنیت سیستم ایفا می کنند.
نتیجه
به طور کلی، نرم افزارهای سیستم به عنوان بنیان و زیر ساخت اصلی عملکرد کامپیوترها و سیستم های دیجیتال شناخته می شوند. این نرم افزارها، با تسهیل مدیریت سخت افزار و ارائه امکانات لازم برای اجرای نرم افزارهای کاربردی، تأثیر بسیار زیادی بر زندگی روزمره ما دارند.
جمع آوری و تنظیم مقاله: حمیده عباسی
هرگونه کُپی برداری و استفاده از محتوای سایت پارسینو با ذکر منبع بلامانع می باشد.
